Embriyo Transferi Sonrası Kanama
Tüp Bebek Tedavim Başarısız mı Oldu?
Tüp bebek tedavisinde “luteal faz kanaması”, embriyo transferinden sonra ve gebelik testinden önce görülen vajinal kanamalara verilen isimdir. Bu kanama, yumurta toplamadan hemen sonra çoğu hastada görülen ve birkaç gün süren hafif kanamadan farklıdır. Tüp bebek tedavilerinin % 7-42’sinde görülen luteal faz kanaması, yumurta toplamadan 7-8 gün sonra, hafif kanama şeklinde olur.
Embriyo transferi ile gebelik testi arasındaki dönemde görülen kanamalar hasta için çok endişe vericidir ve tedavinin başarısız olduğunu düşündürür. Bu dönemde kanama olması ile tedavinin başarısızlıkla sonuçlanması arasında bir ilişki olduğu saptanmış olmakla birlikte, hamilelik oluşma ihtimali hala vardır.
Kadının doğal döngüsünde luteal faz nedir?
Kadının doğal aylık döngüsünde yumurtlamadan sonra yumurtalıkta korpus luteum adı verilen bir yapı oluşur. Bu yapı, progesteron ve estradiol hormonları salgılayarak rahimi implantasyon (embriyonun tutunması) için hazırlar. Bu döneme ‘luteal faz’ adı verilir.
Korpus luteum tarafından salgılanan hormonlar, erken dönem hamilelikte plasentanın ürettiği hormonlar devreye girene kadar yani 7. haftaya kadar hamileliğin sürdürülebilmesini sağlar. Korpus luteum adı verilen bu yapı olmasaydı tüm hamilelikler düşükle sonuçlanırdı.
Tüp bebek tedavisinde luteal faz destek ilaçları neden kullanılır?
Tüp bebek tedavilerinde ilk aşama yumurtalıkların uyarılmasıdır. Yumurtalıkların ilaçlarla uyarılmasının korpus luteumun fonksiyonunu bozduğu bilinmektedir. Normalin üzerindeki hormon düzeyleri beyin üzerinde ters etki yaratarak yukarıda bahsettiğimiz luteal fazın kısalmasına neden olurken aynı zamanda özellikle progesteron hormonunun ani düşüşü nedeniyle luteal faz kanamasına yol açar.
Tüp bebek tedavilerinde luteal faz destek ilaçları kullanılmasının nedeni de bu ani hormon kesintisidir. Araştırmalar bu ilaçların, yumurtalıkların uyarıldığı tedavilerde tüp bebek başarısını önemli ölçüde artırdığını göstermektedir.
Luteal faz kanamalarını önlenmenin tek yolu yeterli miktarda luteal faz destek ilacı kullanılmasıdır. Yumurtalıkların uyarılması nedeniyle luteal fazın çok kısa olması tüp bebek tedavisinin başarısız olmasına yol açabilir.
Luteal faz desteği olarak verilen progesteron hormonu nasıl kullanılır? Yan etkileri nelerdir?
Araştırmalar progesteron hormonuna başlamak için en ideal zamanın yumurta toplamadan hemen sonra olduğunu göstermektedir.
Progesteronun oral, vajinal, rektal ve kas içi kullanıma uygun türleri mevcuttur. Günümüzde tüp bebek tedavilerinde genellikle vajinal veya kas içi kullanım tercih edilmektedir. Araştırmalar oral progesteron kullanımının diğer yöntemlere göre daha düşük hamilelik ve implantasyon oranlarına neden olduğunu göstermiştir.
Kas içi ile vajinal progesteron kullanımı ise benzer sonuçlar doğurmakla birlikte, vajinal yöntem rahimde daha yüksek düzeylere ulaşılmasını sağlamakta ve hastalar tarafından kullanım kolaylığı nedeniyle tercih edilmektedir.
Vajinal kullanım, akıntı ve vajinada iritasyon gibi yan etkiler dışında hastalar tarafından iyi tolere edilmektedir. Kas içi uygulamada enjeksiyonun neden olduğu acı, nadir de olsa alerjik reaksiyon ve uygulama bölgesinde apse oluşma ihtimali, vajinal uygulamada görülmemektedir.
Embriyo transferi sonrası kanama görüldüğünde ne yapılmalıdır?
Embriyo transferi sonrası kanama yaşayan kadınlar tedavilerinin başarısız olduğunu düşünerek ilaçları kullanmayı bırakabilirler. Oysa daha düşük de olsa hamilelik ihtimali hala sürmektedir ve luteal faz destek ilaçları bırakılmamalıdır.
Luteal fazda (embriyo transferi sonrası) kanama olması destek ilaçlarının doğru şekilde kullanılmadığı anlamına gelebilir. Kanama olduğunda ilaçlarınızı doğru olarak kullandığınızdan emin olmak için mutlaka doktorunuza veya tüp bebek koordinatörümüze danışın. Hiç bir şekilde tedavinin başarısız olduğunu düşünerek ilaçlarınızı kullanmayı bırakmayın.