Hamileliğe bağlı karaciğerde safra birikmesi (Gebelik İntrahepatik Kolestazi)

Hamilelikte ortaya çıkabilen rahatsızlıkların arasında hamileliğe bağlı olarak karaciğerde safra birikmesi de yer alıyor.

Gebelik intrahepatik kolestazı, gebeliğin ikinci yarısında östrojenin safra asitlerinin atılımını engellemesi sonucu yaygın kaşıntı ile ortaya çıkan bir karaciğer hastalığıdır. Gebeliğin sonlanması ile birlikte sona eren hastalığın tedavisinde çeşitli ilaçlar kullanılmaktadır.

Yaygın kaşıntısı olan bir gebe ile karşılaşıldığında, perinatal kötü etkilerinden dolayı, gebelik intrahepatik kolestazı akla getirilmelidir. Gebelik İntrahepatik Kolestazı tanısının konabilmesi için hamileye ultrason muayenesi ve kan tahlilleri uygulanır. Anne adayında safra kesesi taşı ve karaciğer iltihabı olup olmadığı araştırılır.

Gebelik İntrahepatik Kolestazi nedenleri belirtileri

Hamileliğe bağlı olarak karaciğer safra gelişmesinin kesin nedeni bilinmiyor. Ancak estrogen ve progesteron hormonlarının Gebelik İntrahepatik Kolestazı oluşumunda etkili olduğu tahmin ediliyor. Çoğu vakada hastalık hamileliğin 7. ve 8. aylar arasında gelişir. İlk belirtiler bulantı, kusma ve karın ağrısıdır. Ardından ciltte herhangi bir değişiklik gözlenmediği halde kaşıntı başlar. Çoğunlukla karın bölgesinde başlayan kaşıntı daha sonra gövdeye, bacaklara, kollara, avuç ve tabanlara sıçrar. İlerlemiş vakalarda kaşıntı göz kapaklarında ve ağız içindede görülebilir. Bu sırada yapılan kan testinde karaciğer ve safra enzimlerinin yükselmiş olduğu gözlenir. Doğumun ardından kaşıntı birkaç gün için hafifler. Anne adayında oluşan kaşıntı çoğu zaman tedaviye yanıt vermediği için uzmanlar sadece serin banyo, yumuşatıcı ve nemlendirici kremler kullanılmasını önerirler.

Gebelik İntrahepatik Kolestazi riskleri

Hamilelerin yüzde 10 – 15’inde hastalığa sarılık eşlik eder. Böyle vakalarda tahlil sonuçlarına uygun tedaviye geçilir. Karaciğerde safra birikmesinin diğer riskleri prematürite, erken doğum, amniyon sıvısının bebeğin dışkısı kirlenmesi, bebeğin kalp atım hızında anormalliklerin görülmesidir. Hastalığın ciddi sorunlara yol açmaması için anne adayının mutlaka takip edilmesi ve K vitamini desteği verilmesi gerekir.

Sıklıkla da diğer alerjik, dermatolojik ve gastroenterolojik hastalıklar ile karışabilen gebelik intrahepatik kolestazı bütün kaşıntısı olan gebelerde akla ilk gelen hastalık olmalı ve tanı konduktan sonra ise fetal akciğer olgunlaşması tamamlanması ile birlikte gebelik sonlandırılmalıdır. Bununla birlikte bu hastaların daha sonraki gebeliklerinde de aynı problem olabileceği doktor ve hasta tarafından unutulmamalıdır.