Bebeğin suyu erken gelirse (Erken membran rüptürü, EMR)
Hamileliklerin yüzde 10’unda görülen erken membran rüptürü yani bebeğin suyunun erken gelmesinin en büyük riski doğumu başlatmasıdır. Çoğu vakada erken membran rüptürüne enfeksiyonlar yol açar. Bundan dolayı hemen tedavi edilmesi gerekir.
Anne karnında bebeği dış travmalardan koruyan, hareket etmesini, solunum sisteminin gelişmesini ve sabit ısıda tutulmasını sağlayan amniyon sıvıdır. Bu sıvıya halk arasında bebeğin suyu denir. Amniyon sıvısını çevreleyen zarlara amniyotik membranlar denir. Amniyotik membranlar bebeği vajina ve serviksten yukarıya geçebilecek mikroorganizmalardan korurlar.
Amniyon kesesinin doğum başlamadan yırtılması ve suların gelmeye başlaması, bebeğin suyunun erken gelmesi yani erken membran rüptürü (EMR) olarak adlandırılır. Bu durum hamileliklerin yaklaşık %10’unda görülür. Bazı vakalarda aniden vajinadan sıvı boşalırken bazılarında sıvı boşalması belirgin değildir ve ara ara az miktarda gelebilir. Erken doğumun en önemli nedenlerin biri bebeğin suyunun erken gelmesidir.
Erken membran rüptürü nedenleri
Bebeğin suyunun erken gelmesinin kesin nedenleri bilinmiyor ancak çoğu vakada erken membran rüptürüne enfeksiyonlar neden olur. Bunun dışında en sık görülen nedenler şunlar:
• Annende beslenme bozukluğu
• Düşük sosyoekonomik düzey
• Annenin karnına gelen darbeler
• Anne adayının sigara içmesi
• Rahim ağzı yetmezliği
• Çoğul gebeliklerde veya polihidramniosda (amnion sıvısının çok fazla olması) görülen rahmin aşırı gerilmesi
• Plasentada anormallikler
• Amniosentez yapılması
• Rahim ağzına dikiş atılması
• Rahme ait anomaliler
Erken membran rüptürü belirtileri
Hamilelerde bebeğin suyunun erken geldiği durumlarda görülen en önemli belirti ani sıvı boşalması. Ancak bazı vakalarda zar rahmin üst kısmında yırtıldığından sıvı boşalması hafif idrar kaçırma gibi ortaya çıkabilir. Tanı koymak için anne adayına vajina muayene yapılır.
Erken membran rüptürü riskleri:
Anne adayı ve bebek için suyun erken gelmesinin en önemli riski bu durumun doğumu başlatması. Her vaka olmazsa genellikle suyun gelmesinin ardından 24 saat için doğum sancıları başlar. Erken membran rüptürü erken doğuma neden olduğundan bebeğin gelişimi açısından risk taşır.
En önemli ikinci risk ise zarın yırtılması ve sıvının boşalmaya başlaması ile birlikte bebeğin enfeksiyon kapma olasılığının artmasıdır. Bu durumlarda anne adayı yakından izlenir. Enfeksiyon oluştuğu takdirde ise antibiyotik tedavisine başlanır. Suyun geldiği vakalarda oluşan enfeksiyona koryoamnionit denir. Bu enfeksiyonun mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Aksi takdirde uterusa ve buradan anne adayının kanına geçerek hamilede ciddi enfeksiyonlara ayrıca fetüse ve fetüsün kanına geçerek ciddi enfeksiyonlara neden olabilir. Enfeksiyon tansının konduğu durumlarda hamilelik sona erdirilir.
Anne adayında ani ve bol su gelmesi kordon sarkmasına işaret edebilir. Böyle durumlarda kordon sıkışabilir ve bebeğin ölümüne bile sebep olabilir. Ayrıca suyun erken gelmesine plasentanın (dekolman plasenta) da ayrılması eşlik edebilir.
Erken membran rüptürü tanısı:
Bebeğin suyunun erken geldiğini teşhis etmek için farklı testler uygulanabilir. Bunlardan bazıları:
• Vajinal muayene ile rahim ağzından su gelip gelmediğine bakmak
• Rahim ağzında veya vajinadan gelen suyun bebeğe ait olup olmadığı gösteren ferning testi ve nitrazin testi
• Vajinal sıvıda AFP veya fetal fibronektin bakılarak uygulanan testler
• Ultrasonda bebeğin suyunun durumuna bakılması
Erken membran rüptürü tedavisi:
Hamilelikte 34. hafta tamamlanmamışsa bebekte akciğer olgunlaşmasını hızlandıracak tedaviler uygulanır. Ayrıca durum uygunsa bebeğin gelişimi tamamlanması için beklenir. Ancak bebek 34 hafta büyük ise akciğerleri geliştiğinden doğumun gerçekleşmesi sağlanır. Suyun gelmesinden sonra 24 saat içinde sancılar başlamazsa antibiyotik tedavisine başlanır ve suni sancı verilerek doğum başlatılır.